Cruceiro de O Lugar do Acordo

Ao camiñar pola Avenida Elduayen, na estrada PO-340 dirección Mañufe, á man esquerda aparecerá este cruceiro con peto de ánimas, coñecido popularmente como o Cruceiro do Lugar do Acordo.

Non se coñece con seguridade a orixe exacta do primeiro cruceiro neste lugar, pero sí está documentada a antigüidade, importancia e xerarquía dos camiños que conforman a encrucillada onde se sitúa. Estes camiños, considerados dos máis relevantes e antigos do Val de Miñor, viron alterada a súa configuración a finais do século XIX coa apertura da estrada que conecta A Ramallosa, Gondomar e Guillarei.

O monumento actual está formado por un cruceiro completo acompañado dun peto de ánimas, que non pode ser anterior ao século XVII, momento no que, tras o Concilio de Trento, xorden os primeiros exemplos deste tipo de construcións. Algúns indicios conservados no Arquivo Histórico de Baiona apuntan, con todo, a posíbel orixe anterior ao século XVI.

Da obra que hoxe se conserva, só as bancadas e o peto son orixinais, mentres que o resto foi reconstruído en varias ocasións debido a danos e roturas. A última destas restauracións realizouse en 1995 por canteiros da Escola de Poio, mantendo sempre a representación do pecado orixinal mediante a presenza dunha serpe adherida ao varal do cruceiro.

Este lugar adquiriu un simbolismo especial para o Val de Miñor, xa que entre os séculos XVI e XVIII, ao pé do cruceiro, tiñan lugar os acordos e as sesións ao aire libre do Partido do Val de Miñor. Estes encontros iniciábanse cada 1 de xaneiro, despois da misa na igrexa parroquial de Mañufe, coa elección do Procurador Xeral do Val.

Características